کاهش فشار آب؛ تصمیمی برای عبور از جیره‌بندی

November 10, 2025   Blog, بین الملل > غرب آسیا و آفریقای شمالی, سیاست > سیاست خارجی, فیلم > بین الملل, فیلم > سیاست
کاهش فشار آب؛ تصمیمی برای عبور از جیره‌بندی

مدیرکل مدیریت مصرف آب اعلام کرد برای عبور از بحران بی‌بارشی و افت شدید ذخایر سدها، کاهش فشار شبکه اجرا می‌شود تا تهران به جیره‌بندی نرسد.

علی سیدزاده مدیر کل مدیریت مصرف و نظارت بر کاهش هدر رفت آب در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به شرایط نامطلوب آبی گفت: بسیاری از استان‌ها در تنش آبی به سر می‌برند اما با توجه به منابع آبی موجود و کاهش ذخایر تعدادی از شهرها در وضعیت بحرانی قرار دارند که می‌توان به شهرهای؛ تهران، مشهد، اراک و تبریز اشاره کرد، کلان شهرهایی که با توجه به کاهش شدید بارندگی در سال آبی جاری و کمبود منابع سطحی نسبت به سایر شهرها وضعیت بحرانی‌تری دارند.

وی ادامه داد: برای تأمین آب شرب دو منبع آب سطحی و زیر زمینی وجود دارد که منابع آبی سطحی وابستگی شدیدی به بارندگی و نزولات جوی دارد و در صورتی که بارندگی در پاییز مطابق نرمال نباشد، بخشی از منابع آبی ما کاهش پیدا می‌کند و در بخش منابع آب زیر زمینی این منابع قابل استفاده هستند و بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته جلوگیری از هدر رفت آب در شبکه‌های توزیع، توزیع ذخایر آبی موجود به صورت بهینه در شبکه، اعمال مدیریت فشار تا حتی‌الامکان که در شبکه آب موجود باشد اما از هدر رفت و مصارف بیش از حد جلوگیری کرد.

قطعی آب مشترکان بدمصرف برای کاهش مصرف

سیدزاده توضیح داد: تا جایی که مقدور بوده چاه‌ها به ظرفیت آب شهرها افزوده شده و برخی از چاه‌های در اختیار شهرداری‌ها در اختیار آبفا برای تأمین آب قرار گرفته است و در کنار این مسائل که مربوط به تأمین و توزیع آب مدیریت بهینه مصرف و صرفه‌جویی در مصرف توسط مردم و ارگان‌های مختلف و اقداماتی نظیر قطع آب، اخطار به مشترکان و یا قطع آب مشترکین بد مصرف در ساعاتی مشخص برای دریافت بازخورد لازم و کاهش مصرف امری الزامی برای مدیرت حداقل منابع آبی است. از ابتدای سال تا کنون میزان بارندگی در تهران صفر یا یک دهم میلی متر بوده است

سخنگوی آبفای کشور خاطرنشان کرد: در شرایط بحران؛ شرایطی که منابع آبی بیش از حد کاهش پیدا می‌کند و با توجه به اینکه تهران ذخایر سدهای لتیان، لار و کرج به شدت کاهش یافته است به گونه‌ای که از ابتدای سال تا کنون میزان بارندگی در تهران صفر یا یک دهم میلی متر بوده یعنی ورودی قابل توجهی به سدها وجود نداشته و در این شرایط ناگزیر هستیم حداقل منابع آبی را به گونه‌ای مدیریت کنیم که این میزان از منابع آبی را در بازه زمانی بیشتری در اختیار داشته باشیم.

کاهش حداکثری به جای جیره بندی آب

وی با اشاره به اینکه در شرایط بحرانی دو راهکار وجود دارد، خاطر نشان کرد: در تمام جهان این راهکارها تجربه شده یکی نوبت بندی یا توزیع منطقه‌ای آب است به گونه‌ای که در طول روز به صورت چرخشی برخی از مناطق قطعی آب داشته باشند و در سایر مناطق قطعی آب وجود نداشته باشد در کنار این مورد راهکار دیگری وجود دارد که توصیه می‌شود و ما از آن استفاده کردیم به جای قطعی آب در بخشی کاهش حداکثری فشار آب را در پیش گرفتیم که خطوط اصلی شبکه آب جریانی برقرار باشد و لوله‌های شبکه خالی نشوند زیرا تبعات زیادی به دنبال خواهد داشت.

سیدزاده در این زمینه اضافه کرد: کاهش فشار حداکثری آب در برخی مناطق کاهش فشار آب به قدری باشد که کسانی که در نقاط مرتفع و بحرانی هستند احتمال قطعی آب وجود دارد این راهکار، راهکار کوتاه مدت در این شرایط که امیدواریم با بارندگی و نرمال شدن شرایط، این وضعیت برداشته خواهد شد. اما در شرایط فعلی ممکن است به دلیل کاهش فشار که به دلیل بالاتر بودن از سطح مخازن است در ساعاتی از شب این قطع آب اتفاق بیفتد و توصیه شده است که در صورت امکان مشترکان مخازن ذخیره ساز آب در ساختمان‌ها تعبیه کنند که در ساعات کاهش فشار از ذخیره قبلی استفاده کنند.

جیره بندی آب راهکار جایگزین کاهش فشار آب

به گفته وی، کاهش فشار آب در شبکه‌های توزیع در شرایط اضطرار راهکاری برای تمام شهرهایی که دچار بحران آب است و به عنوان یکی از راهکارها برای حفظ مخازن و افزایش حجم آب است تا منابع آبی در طول روز پاسخگوی نیاز شهروندان باشند.

وی اضافه کرد: کاهش حداکثری آب راهکار مطمئن‌تر و استاندارد تری نسبت به نوبت بندی آب است زیرا جیره بندی باعث قطع کامل آب در یک منطقه می‌شود و منجر به افزایش حوادث و ترکیدگی خطوط لوله می‌شود که منجر به افزایش مصرف آب می‌شود و حتی به دلیل ذخیره سازی آب توسط خانوارها می‌تواند افزایش مصرف آب را به دنبال داشته باشد به همین دلیل قطعی آب به دلیل جیره بندی توصیه نمی‌شود که به صورت اطلاع رسانی و قطعی آب منطقه‌ای بزرگ باشد. گام‌های بعدی کاهش فشار حداکثری آب ممکن است به نوبت بندی منطقه‌ای آب ختم شود اما به صورت برنامه‌ریزی شده در دستور کار آبفا و وزارت نیرو قرار ندارد

سیدزاده تاکید کرد: در گام‌های اول جیره بندی آب توصیه نمی‌شود اما اگر وضعیت به همین منوال ادامه داشته باشد و بارندگی نداشته باشیم و با منابع سطحی امکان تأمین آب شرب وجود نداشته باشد گام‌های بعدی ممکن است به نوبت بندی منطقه‌ای آب ختم شود که این موضوع به صورت برنامه‌ریزی شده در دستور کار آبفا و وزارت نیرو قرار ندارد.

وی افزود: بسیاری از کشورهای دنیا در این شرایط اضطرار که ذخایر آب سطحی در حداقلی‌ترین حالت ممکن قرار دارند و بارندگی صفر میلی متر بوده باید این حجم اندک را مدیریت کرد که دو راهکار دارد یکی استفاده در مدت زمانی کوتاه و دیگری استفاده از راهکارهایی برای مدیریت زمان و رسیدن به بارندگی و رفع مشکل است.

تعطیلی در کمین تهران؟

سخنگوی آبفای کشور خاطرنشان کرد: پیش بینی‌های هواشناسی نگران‌کننده است و پیشنهاداتی توسط آبفای تهران و وزارت نیرو مطرح و بررسی شده است و در صورتی که به شرایط اضطرار رسیدیم مراجع صاحب تصمیم‌گیری، تصمیمات لازم را اخذ کنند. تجربه تابستان نشان داد، در مقطعی که سه روز آخر هفته تعطیل اعلام شد ۴۰۰ هزار متر مکعب در مصرف آب صرفه‌جویی شد در حال حاضر آبفا و وزارت نیرو تلاش می‌کنند در موضوعات فنی راهکار ارائه کنند، البته برای شرایط بسیار ویژه پیشنهاداتی نیز ارائه شده است که امیدواریم با مدیریت شبکه و مدیریت مصرف از این شرایط عبور کنیم و به شرایط اضطرار و حتی تخلیه تهران نرسیم.

وی در پاسخ به این سوال که آیا احتمال تعطیلی برخی از روزهای تهران وجود دارد، گفت: تجربه تابستان نشان داد تعطیلی‌های انتهای هفته باعث کاهش چشمگیر مصرف آب شد به طوری که در مقطعی که سه روز آخر هفته تعطیل اعلام شد ۴۰۰ هزار متر مکعب در مصرف آب نیز صرفه‌جویی شد اما اینکه در رابطه با این موضوع تصمیمی اتخاذ شده است یا خیر مربوط به آبفای تهران می‌شود.

کد خبر 6650457


فاطمه صفری دهکردی