درجا زدن سهم تعاون با ۵ درصد در اقتصاد پس از ۲ دهه

October 29, 2025   Blog, بین الملل > غرب آسیا و آفریقای شمالی, سیاست > سیاست خارجی, فیلم > بین الملل, فیلم > سیاست
درجا زدن سهم تعاون با ۵ درصد در اقتصاد پس از ۲ دهه

ایران در کثرت راه‌اندازی تعاونی‌ها از کشاورزی، مسکن، بهداشت و…در حال زورآزمایی در میدان رقابت و درجا زدن در میدان کیفیت است و پس از گذشت ۲ دهه فقط ۵ درصد از سهم ۲۵ درصدی آن محقق شده است.

به گزارش خبرنگار مهر، تعاون یکی از ۳ ضلع اقتصاد ایران را است که در کنار بخش‌های دولتی و خصوصی باید سهمش در این حوزه به ۲۵ درصد برسد.

این سهم در برنامه چهارم (۱۳۸۴-۱۳۸۸ که تا ۱۳۸۹ تمدید شد) ۱۵ درصد و در برنامه پنجم (۱۳۹۰ – ۱۳۹۴ که تا ۱۳۹۵ تمدید شد) ۲۵ درصد پیش بینی شده بود.

امروز حدود ۲ دهه از این هدف گذاری می‌گذارد و به گفته فعالان این حوزه عدد محقق شده در خوشبینانه ترین حالت حدود ۵ درصد است. کارشناسان اقتصادی معتقدند گویا تحقق ۲۰ تا ۳۰ درصدی در برنامه‌ها یک اصل شده و در هیچیک از برنامه‌های پنج ساله این عدد حتی به ۵۰ درصد هم نرسیده است.

در حالی که ایران در کثرت راه اندازی تعاونی‌های مختلف از کشاورزی، مسکن، بهداشت و… در حال زورآزمایی در میدان رقابت و در جا زدن در میدان کیفی است، در برنامه ۵ ساله فعلی (هفتم) حتی بندهای حمایتی آن هم به یغما رفته است.

بهزاد سام‌دلیری، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان تهران با اشاره به فعالیت تعاونی‌ها در جهان عنوان می‌کند، اگر یک مقایسه تطبیقی بین فعالیت تعاونی‌ها در ایران و جهان داشته باشیم، می‌بینیم به عنوان نمونه تعداد تعاونی‌های آمریکا، فرانسه و دانمارک یک‌پنجم ایران اما عملکردشان در اقتصاد بسیار بالا است.

همچنین بهمن عبدالهی، رئیس اتاق تعاون ایران درباره ترنور مالی تعاونی‌ها در جهان اظهار می‌کند، امروز بیش از ۳ میلیون تعاونی در جهان فعالیت می‌کنند که بالغ بر ۱.۲ میلیارد نفر از جمعیت جهان در آنها عضویت دارند. این تعاونی‌ها بیش از ۲۸۰ میلیون شغل ایجاد کرده‌اند و بر اساس گزارش اتحادیه جهانی تعاون ICA در سال ۲۰۲۴ میلادی ۳۰۰ تعاونی برتر در دنیا گردش مالی ۲۶۰۰ میلیارد دلاری داشته‌اند.

به گفته وی، بیش از ۱۰۵ هزار تعاونی در کشور در بخش‌های کشاورزی از قبیل شیلات، زراعت و باغبانی و صنایع تبدیلی، در بخش خدمات از قبیل فروشگاه‌های زنجیره‌ای توزیعی، حمل و نقل، آموزش، بهداشت و درمان، گردشگری و در بخش صنعت مانند ساختمان، پتروشیمی، معدن، فولاد، مواد غذایی، فرش و صنایع دستی مشغول به فعالیت هستند که از مجموع اشتغال کشور، حدود ۹ درصد را به خود اختصاص داده است.

همچنین سام‌دلیری با بیان اینکه فقط ۵۰ درصد تعاونی‌ها فعال هستند و باقی نیمه تعطیل و تعطیل هستند، یادآور می‌شود که در برنامه هفتم پیشرفت تمام بندهای حمایتی که از بخش تعاون در برنامه ششم دیده شده بود، حذف شده که نشان می‌دهد نمایندگان مجلس از این موضوع غفلت کرده‌اند.

در این راستا حسن قشقاوی، نماینده خانه ملت و عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی تاکید دارد، امروز تمرکز مجلس بر تقویت بخش تعاون و نقش آن در توسعه اقتصادی کشور است. تعاونی‌ها به عنوان یک ساختار اقتصادی قدرتمند، توانمندی‌های خوبی دارند و باید نقش محوری در ایجاد اشتغال، توسعه تولید و حمایت از مردم ایفا کنند.

به گفته وی، اما به طور قطع برای تحقق این امر حمایت بیشتر نیاز است و اینکه قوانین در این هدف‌گذاری اصلاح و فرآیندهای اجرایی تسهیل شوند چرا که نیاز داریم نقش اقشار مختلف مردم در تعاونی‌ها بیش از پیش دیده شود.

در پایان گفتنی است، این هدف از برنامه سوم تا امروز که در برنامه هفتم پیشرفت قرار داریم سهم بخش تعاون در برنامه‌های توسعه‌ای، تکرار اعداد بدون نتایج خاص است.

کد خبر 6637412


فاطمه امیر احمدی